‫منشور حقوق بشر کوروش‬

‫بر‬‫ کسی‬ ‫پوشیده‬ ‫نیست‬ ‫که‬ ‫کوروش‬ ‫بزرگ‪،‬‬ ‫نمونة‬ ‫آرمانیِ‬ ‫فرمانروایی‬ ‫عاد‬ل‬ ‫و ‬‫دادگر‬ ‫است‪.‬‬ ‫وی‬ ‫پادشاهی‬ ‫بود‬ ‫که‬ ‫به‬ ‫گواه‬ ‫تاریخ‪،‬‬ ‫با‬ ‫همة‬ ‫انسان‬ ‫ها‬‫ بدو‬ن ‬‫توجه‬ ‫به ‬‫نژاد‬ ‫و‬ ‫رنگ‬ ‫و‬ ‫ملیت‬ ‫و‬ ‫زبان‬ ‫و‬ ‫دین‬ ‫و‬ ‫آیین‬ ‫و‬ ‫مرام‬ ‫و‬ ‫مسلک‬‫ش‬‫ان ‪،‬‬‫ به‬ ‫نیکی‬ ‫رفتار‬‫ می‬ ‫کرد‪ .‬‬‫به‬ ‫همان‬ ‫اندازه‬ ‫که‬ ‫در‬ ‫میادین‬ ‫نبرد‬ ‫به‬ ‫دِلیری ‬‫مشهور‬ ‫بود ‪‬‬‫، ‫پس‬ ا‬ز‬ ‫پایان ‬‫زد و خورد های‬ ‫نظامی‪ ،‬‬‫از‬ ‫آزار‬ ‫رساندن‬ ‫به‬ ‫سربازان‬ ‫و‬ ‫سرزمین‬ ‫های‬‫ مغلوب‬ ‫پرهیز‬‫ می‬ ‫کرد‬‫‪ ،‬‬‫افراد‬ ‫خود‬ ‫را‬ ‫از‬ ‫تجاوز‬ ‫به‬ ‫مال‬ ‫و‬ ‫منالِ‬ ‫غیرنظامیان ‬‫باز می‬ ‫داشت‬‫ و‬ ‫از ‬‫تخریب‬ ‫کاخ‬ ‫ها ‬‫و‬ ‫معابد‬ ‫و‬ ‫اماکنِ‬ ‫گوناگونِ‬ ‫شهرهای‬ ‫فتح‬ ‫شده‪،‬‬‫جلوگیری‬ ‫می ‬‫نمود‬‫‪.‬‬
‫این ‬‫خلق‬ ‫و‬‫خوی‬‫ بی‬ ‫نظیر‬‫‪،‬‬‫به‬ ‫ویژه‬‫ در‬ ‫زمانه‬ ای ‬‫که‬ ‫حکّام‬‫ و‬ ‫فرمانروایان‬‫ دیگر‬ ‫ملل‪،‬‬‫پس‬ ‫از‬ ‫پیروزی‬ ‫در‬ ‫جنگ‬ ‫ها‪ ،‬‬‫بی‬ ‫رحمانه ‬‫به‬ ‫نابود‬یِ‬‫ تمدن‬‫ های‬‫ مغلوب‬ ‫دست‬‫ می‬ ‫یازیدند‬‫‪ ،‬‬‫دلیل‬ ‫موجهی‬ ‫است‬ ‫تا‬ ‫قانع‬ ‫شویم‬ ‫که‬ ‫چرا‬ ‫برگ‬ ‫های‬ ‫کتاب‬‫های‬‫ تا‬‫ریخ‪،‬‬‫انباشته‬ ‫از‬ ‫ستایش‬ ‫های ‬‫بی‬ ‫شماری‬‫ است‬ ‫که‬ ‫مورّ‬خان‬‫ و‬ ‫بزرگان‬ ‫و ‬‫اندیشمندان‬ ‫جهان‬ ‫‪،‬‬‫از‬ ‫گذشته‬ ‫تا‬ ‫امروز‬ ‫نسبت‬ ‫به‬ ‫این‬ ‫بزرگمرد‬ ‫باشر‬افت‬‫ ت‬‫اریخ‬ ‫ایران ‬‫زمین‪،‬‬‫ابراز‬ ‫داشته‬ ‫اند‪.‬‬
‫بی‬‫ گمان‬‫ سه‬ ‫مفهوم‬ ‫کهن‬ ‫سال‬‫«‬ ‫اندیشة‬‫نیک‬ ‫»‬‫‪،‬‬‫«‬ ‫کردار‬‫نیک‬ ‫»‬‫و‬ ‫«‬ ‫گفتار‬نیک‬‫»‬‫‪،‬‬‫ستون‬ ‫های‬‫ برپا نگهدارندة‬ ‫فرهنگ‬ ‫و‬ ‫تمدن‬ ‫شکوهمند‬ ‫ایرانی‬ ‫هستند‬ ‫و‬‫ نگرش ‬‫نگارنده‬ ‫چنین‬ ‫است‬ ‫که‬ ‫نمونة‬ ‫این‬ ‫سه‬ ‫ستون‬ ‫را‬ ‫بایستی‬ ‫در‬ ‫زرتشت‬ ( نمونة‬‫ بارز‬ ‫اندیشة‬ ‫نیک )‪،‬‬ ‫کوروش‬ ‫(‬ ‫نماد ‬‫کردار‬ ‫نیک )‬ ‫و‬ ‫فردوسی‬ ‫(‬‫ نشانه‬‫ ای ‬‫از‬ ‫گفتار‬‫نیک )‬ ‫جستجو‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫از‬ ‫همین‬ ‫روی‪،‬‬ ‫باید‬ ‫بپذیریم‬ ‫که‬ ‫آشنایی‪،‬‬ ‫شناخت‬ ‫و‬ مطالع‬ة ‬‫فرهنگ‬ ‫و‬ ‫تمدنِ‬ ‫نابِ‬ ‫ا‬‫یرانی‪،‬‬‫بدون‬ ‫آگاهی‬ ‫از‬ ‫ویژگی‬ ‫های ‬‫اخلاقی‬ ‫و‬ ‫منش ‬‫انسانی‬ ‫کوروش‬ ‫بزرگ‬ ‫‪-‬‬ ‫که ‬‫در‬ ‫بلندای‬ ‫افق‬ ‫تاریخ‬ ‫ایران‬ ‫ز‬‫مین‬‫ ایستاده‬ ‫است‬‫‪- ‬‬‫ امری‬ ‫ناشدنی‬ ‫است‬ ‫‪.‬‬‫ لذا‬ ‫در‬ ‫دنبالة‬ ‫پژوهش‬ ‫های‬‫ تاریخی‬ ‫و‬ ‫فرهنگی‬ ‫خویش‬‫ که‬ ‫پیش‬ ‫تر ‬‫با‬ ‫نگارش‬ ‫کتاب‬ ‫هایی‬‫ همچون‬ ‫«‬ ‫زرتشت ‬‫و‬ ‫زرتشتیان‬ ‬‬‫» ‬‫و‬ ‫«‬‫اساطیر ‬‫ایرانی‬ ‫‪‬‬‫»‬‫به‬ ‫انجام‬ ‫ر‬ ‫سان‬‫ی‬‫ده‬‫ بودم‬ ‫‪،‬‬‫این‬ ‫بار ‬‫بر‬ ‫آن‬ ‫شدم‬ ‫تا‬ ‫در‬ ‫قالب‬ ‫کتاب‬ «‬‫کتیبه‬‫ های‬‫ کوروش‬ ‫»‬‫ و‬ ‫با‬ ‫ترجمة‬ ‫دو‬ ‫لوح‬ ‫و‬ ‫چند‬ ‫کتیبة‬ ‫بازمانده‬ ‫از‬ ‫دوران‬ ‫فرمانروایی ‬‫کوروش‬ ‫که‬ ‫افزون‬ ‫بر ‬‫شرح‬ ‫وقایع‬ ‫تاریخی‪،‬‬ ‫دربردارندة‬ ‫اوج‬ ‫سجایای‬ ‫انسانی‬‫ و‬ ‫اخلاقی‬ ‫این‬ ‫بزرگمرد‬ ‫تاریخ‬ ‫ایران‬ ‫زمین‬‫ نیز‬ ‫می‬ ‫باش‬‫ن‬‫د‪،‬‬‫در‬ ‫راستای‬ ‫آشتیِ‬‫ هم‬ نسل‬‫های‬‫ خویش‬ ‫با‬ ‫فرهنگ‬ ‫نیاکان‬ ‫مان‬‫ و‬ ‫آگاهیِ‬ ‫جوانان‬ ‫هم‬ ‫میهن‬‫م‬‫ از‬ تمدن ‬‫آباء واجدادی‬ ‫مان‪، ‬‬‫گامی‬ ‫هرچند‬ ‫کوچک‬ ‫بردارم‪.‬‬ ‫کتیبه‬‫ هایی‬‫ که‬ ‫ترجمه‬ ‫و‬ ‫مشروح‬ ‫آن‬ ‫ها ‬‫در‬ ‫این‬ ‫کتاب‬ ‫به‬ ‫استحضار‬ ‫شما‬ خواهد ‬‫رسید‬ ‫‪،‬‬‫ یکی‬ ‫«‬ ‫منشور‬‫ کورو‬ ‫ش‬‫ »‬‫‪،‬‬‫دیگری‬ ‫«‬ ‫رویدادنامة‬‫ نَبونائید‬‫ و‬ ‫کوروش ‬‫» ‬‫و‬ ‫سپس‬ ‫چند‬ ‫سنگ‬ ‫ن‬‫بشتة‬‫کوچکِ‬ ‫موجود‬ ‫در‬ ‫کاخ‬ ‫های‬‫ پاسارگاد‬ ‫و‬ یک‬‫ سنگ‬ ‫نگاره‬‫ می‬ ‫باشند‪.‬‬‫این‬ ‫الواح‬ ‫در‬ ‫زمان‬ ‫پادشاهی‬ ‫کوروش‬ ‫هخامنشی‬ ‫نقر‬ ‫شده ‬‫و‬ ‫به‬ ‫همین‬ ‫دلیل‬ ‫در‬ ‫شمار‬ ‫منابع‬ ‫دست‬ ‫اول ‬‫تاریخی‬ ‫و‬ ‫از‬ ‫مهم‬ ‫ترین‬‫ منابع‬ ‫پژوهش ‬‫های‬‫ باستانی‬ ‫برای‬ ‫شناخت‬ ‫و‬ ‫آگاهی‬ ‫از‬ ‫تاریخ‬ ‫ایران‬ ‫باستان‬ ‫و‬ ‫جهان‬ ‫باستان ‬‫قلمداد‬ ‫می‬ ‫گردند‪.‬‬
‫برای‬‫ ترجمة‬ ‫هرچه‬ ‫دقیق ‬‫تر ‬‫این‬ ‫کتیبه‬ ‫ها‬‫‪،‬‬‫از‬ ‫تطبیق‬ ‫چند‬ ‫متن‬ ‫انگلیسی‬ ‫(برای‬‫ نمونه‬ ‫‪:‬‬‫ترجمه‬ ‫های ‬‫هِنر‬‫ی ‬‫راولی‬‫نسون‬‫‪،‬‬‫‪ ‬‬‫آلبرت‬ ‫گر‬ی‬‫سون‬‫‪ ‬‬‫و‬ ‫دیگران )‬ ‫بهره‬ ‫برده ‬‫ام‬‫ که‬ ‫در‬ ‫ادامه‬ ‫و‬ ‫در‬ ‫مقدمة‬ ‫هر‬ ‫بخش‬ ‫‪،‬‬‫توضیحات‬ ‫بیشتر‬ ‫را‬ ‫بیان‬ ‫خواهم‬ کرد‬‫‪.‬‬‫برای‬ ‫وفاداری‬ ‫دقیق‬ ‫تر‬‫ به‬ ‫متن‬ ‫الواح‬ ‫و‬ ‫تلفّطِ‬ ‫دقی‬‫ق‬‫ و‬ ‫صحی‬‫حِ‬‫ اسامیِ‬‫ خاص‬ نیز‬‫ به‬ ‫آوانوشت‬ ‫متنِ‬ ‫میخیِ‬ ‫کتیبه‬ ‫ها ‬‫رجوع‬ ‫کرده‬ ‫ام‬‫‪.‬‬ ‫همچنین‬‫ در‬ ‫این‬ ‫کتاب‬ ‫‪،‬‬‫برای‬ ‫درک‬ ‫بهتر‬ ‫الواح‬ ‫و‬ ‫آشناییِ‬ ‫هرچه‬ ‫بهتر‬‫ و‬ ‫هر چه‬‫ بیشتر‬‫ با‬ ‫تمدن‬ ‫ایران‬ ‫باستان‬ ‫و‬ ‫منش‬ ‫و‬ ‫کردار‬ ‫کوروش‬ ‫بزرگ‪، ‫ افزون‬ ‫بر‬ ‫ترجمه ‬‫متن‬ ‫کتیبه‬ ‫های‬‫ نام‬ ‫برده‪،‬‬‫به‬ ‫توضیح‬ ‫تاریخ‬ ‫ایران‬ ‫ب‬استان ‬‫و‬ ‫بررسی‬ ‫زندگی نامه‬‫ کوروش‬ ‫کبیر‬ ‫نیز‬ ‫اهتمام‬ ‫ورزیده‬ ‫ام‬‫‪.‬‬‫از‬ ‫همین‬ ‫روی‬‫ مطالب‬ ‫کتاب‬ ‫ر‬‫ا‬ ‫به ‬‫طور کلی‬‫ می‬‫توان‬‫ به‬ ‫ترتیب‬‫ به‬ ‫سه‬ ‫بخش‬ ‫تقسیم‬ ‫کرد‬ ‫‪:‬‬
‫‪1‬‬‫-بیان‬ ‫تاریخ‬ ‫کهن‬ ‫سال ‬‫ایران‬ ‫زمین ‬‫و‬ ‫تشریح‬ ‫تاریخِ‬‫ تمدنِ‬ ‫ایران‬ باستان‬‫ از‬ ‫هزاره‬ ‫های‬‫ دور‬ ‫تا‬ ‫زمان‬ ‫روی‬ ‫کار‬‫آمدن‬ ‫کوروش‬ ‫‪.‬‬
‫‪2‬‬‫-تاریخ‬ ‫زندگانی‬ ‫و‬ ‫پادشاهی‬ ‫کوروش‬ ‫بزرگ‬ ‫و‬ ‫واکاوی‬ ‫منش‬ ‫و‬ کردار‬‫ و‬ ‫خلقیات‬ ‫او‬ ‫با‬ ‫تکیه‬ ‫بر‬ ‫اسناد‬ ‫تاریخی‬ ‫‪.‬‬
‫‪3‬‬‫-ترجمة‬ ‫متن‬ ‫دو‬ ‫لوح‬ ‫«‬ ‫منشور ‬‫کوروش‬ ‫» ‬‫و‬ ‫«‬ ‫رویدادنامة ‬‫نَبونا‬‫ئید‬ ‫و ‬‫کوروش‬ ‫»‬‫‪،‬‬‫تشریح‬ ‫سنگ‬ ‫نگار‬‫ة ‬‫«‬ ‫مرد‬‫بالدار‬ ‫»‬‫‪،‬‬‫و‬ ‫متن‬ ‫چند‬ سنگ‬‫ نبشتة‬‫ کوتاهِ‬ ‫به‬ ‫دست‬‫ آمده ‬‫از‬ ‫کاخ‬ ‫های‬‫ پاسارگاد‬ ‫‪.

‬‬‫همچنین ‬‫جدای‬ ‫از‬ ‫مباحثی‬ ‫که‬ ‫ذکر‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫میان‬ ‫رفت‪،‬‬ ‫چند‬‫ین‬‫ مبحث‬ ‫مهم ‬‫تحقیقی‬ ‫از‬ ‫جمله‬ ‫بررسی‬ ‫دین‬ ‫کوروش‬ ‫‪،‬‬‫‪‬‬‫تحلیلِ‬ ‫باستان‬ ‫شناختی‬‫ و‬ ‫تاریخیِ‬‫ کاخ‬ ‫های ‬‫پاسارگاد‬ ‫‪،‬‬‫‪‬‬‫و‬ ‫تشریح‬ ‫دیدگاه‬ ‫های‬‫ اقوام‬ ‫غیرایرانی‬ ‫در‬ ‫باب‬ ‫شخصیت‬‫ و‬ ‫منش‬ ‫کوروش‬ ‫هخامنشی‬ ‫‪‬‬‫نیز‬ ‫در‬ لابلای‬ ‫مطالب‬ ‫کتاب‬ ‫مورد‬ گفتگو ‬‫قرار‬ ‫گرفته‬ ‫است‬ ‫‪.‬‬‫این‬ ‫مباحثِ‬ ‫جدّ‬ی ، ‪‬‬‫برای‬ ‫نخستین‬ ‫بار‬‫ است‬ ‫که‬ موشکافانه ‬‫در‬ ‫معرض‬ ‫پژوهش‬ ‫قرار‬ ‫گرفته‬ ‫و‬ ‫حاوی‬ ‫نکات‬ ‫و‬ ‫نتایج‬ ‫بسیار‬ ‫مهمی‬ ‫می‬‫ باشند‬‫‪.‬‬